Jak stosować licencje GNU dla swojego oprogramowania

To jest krótkie objasnienie jak wydać program na warunkach GNU General Public Licence, Lesser General Public License lub Affero General Public License. Dla licencji GNU Free Documentation License jest odrębna strona.

Jeśli szukasz bardziej szczegółowych informacji, prosimy zerknąć na listę często zadawanych pytań o naszych licencjach.

Jeśli rozważacie użycie Mniejszej Powszechnej Licencji Publicznej [GNU Lesser General Public License], prosimy o wcześniejsze przeczytanie artykułu „Czemu nie powinniście użyć LGPL do swej kolejnej biblioteki”. Wyjaśniono w nim, dlaczego lepsze może być zastosowanie zwykłej GPL oraz opisano, jak dokonywalibyśmy wyboru, gdybyśmy to my mieli podejmować decyzję.

Niezależnie od tego, którą z tych licencji zechcecie się posłużyć, stosowna procedura obejmuje umieszczenie w każdym z plików źródłowych programu dwu elementów: informacji o prawach autorskich (np. „copyright 1999 Maria Kowalska”) oraz zezwolenia na kopiowanie, stwierdzającego, że program jest rozpowszechniany na warunkach Powszechnej Licencji Publicznej GNU (albo Mniejszej GPL).

Informacja o prawach autorskich winna zawierać rok, w których ukończono przygotowywanie danej wersji (zatem, jeśli skończyliście ją w 1998, ale nie rozesłaliście aż do 1999, wpiszcie 1998). Należy dopisać kolejne lata odpowiadające każdej z wersji, na przykład: „copyright 1998, 1999 Maria Kowalska”, jeśli część z nich została ukończona w 1998, a część w 1999 roku. Jeśli w pisaniu kodu pomogło kilka osób, wymieńcie nazwiska wszystkich.

Dla oprogramowania z kilkoma wydaniami w przeciągu wielu lat można użyć zakres („2008-2010”) zamiast wymieniać pojedynczych lat („2008, 2009, 2010”) tylko jeśli każdy rok w zakresie, włącznie, jest rokiem w którym była zmiana podlegająca prawom autorskim i rok byłby wymieniany indywidualnie, i wspomnisz o tym zapisie bezpośrednio w dokumentacji.

Zawsze używaj słowa po angielsku „Copyright” bo tego terminu się przez konwencje używa na całym świecie, nawet dla materiałów w innych językach. Symbol praw autorskich „©” może być używany jeśli chcecie (i jeśli zestaw znaków go wspiera), ale nie jest to konieczne. Sekwencja trzech znaków „(C)” nie ma żadnego znaczenia prawnego, ale też nie czyni szkody.

Ponadto gdzieś w pakiecie dystrybucyjnym programu powinniście umieścić egzemplarz samej licencji. Wszystkie programy, czy to wydane na warunkach GPL czy LGPL, powinny zawierać tekstową wersję GPL. W przypadku programów GNU licencja znajduje się zazwyczaj w pliku o nazwie COPYING.

Jeśli program wydajecie na warunkach LGPL powinniście także dołączyć wersję tekstową LGPL, zwykle w pliku o nazwie COPYING.LESSER. Ponieważ LGPL to zestaw dodatkowych zezwoleń nałożonych na licencję GPL, jest konieczne aby tekst obu licencji był dostępny aby użytkownicy mieli wszystkie materiały aby zrozumieć swoje prawa.

Jeśli wydajecie program na warunkach GNU AGPL to potrzebujecie tylko wersję tekstową GNU AGPL.

Jeżeli część kodu skopiowaliście z innych programów objętych ta samą licencją, skopiujcie także zawarte w nich notki o prawach autorskich. Wszelkie informacje o prawach autorskich należy umieścić razem, na początku każdego z plików źródłowych.

Ze względów praktycznych bardzo ważne jest dołączenie, np. w pliku README, informacji wskazujących, jak można się z wami skontaktować, choć nie ma to nic wspólnego z zagadnieniami prawnymi związanymi z przypisywaniem programowi licencji.

Zaraz po informacjach o prawach autorskich powinno występować zezwolenie na kopiowanie programu. Jeżeli program składa się tylko z jednego pliku, powinno (dla GPL) wyglądać tak:

    This program is free software: you can redistribute it and/or modify
    it under the terms of the GNU General Public License as published by
    the Free Software Foundation, either version 3 of the License, or
    (at your option) any later version.

    This program is distributed in the hope that it will be useful,
    but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of
    MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE.  See the
    GNU General Public License for more details.

    You should have received a copy of the GNU General Public License
    along with this program.  If not, see <http://www.gnu.org/licenses/>

    Niniejszy program jest wolnym oprogramowaniem; możesz go
    rozprowadzać dalej i/lub modyfikować na warunkach Powszechnej
    Licencji Publicznej GNU, wydanej przez Fundację Wolnego
    Oprogramowania - według wersji 3 tej Licencji lub (według twojego
    wyboru) którejś z późniejszych wersji.

    Niniejszy program rozpowszechniany jest z nadzieją, iż będzie on
    użyteczny - jednak BEZ JAKIEJKOLWIEK GWARANCJI, nawet domyślnej
    gwarancji PRZYDATNOŚCI HANDLOWEJ albo PRZYDATNOŚCI DO OKREŚLONYCH
    ZASTOSOWAŃ. W celu uzyskania bliższych informacji sięgnij do     Powszechnej Licencji Publicznej GNU.

    Z pewnością wraz z niniejszym programem otrzymałeś też egzemplarz
    Powszechnej Licencji Publicznej GNU (GNU General Public License);
    jeśli nie - zobacz <http://www.gnu.org/licenses/>.

W przypadku programów, na które składa się więcej niż jeden plik źródłowy, lepiej zastąpić określenie „ten program” nazwą danego programu, równocześnie dodając początkową linijkę o treści „Ten plik jest częścią NAZWA-PROGRAMU”. Na przykład:

    This file is part of Foobar.

    Foobar is free software: you can redistribute it and/or modify
    it under the terms of the GNU General Public License as published by
    the Free Software Foundation; either version 3 of the License, or
    (at your option) any later version.

    Foobar is distributed in the hope that it will be useful,
    but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of
    MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE.  See the
    GNU General Public License for more details.

    You should have received a copy of the GNU General Public License
    along with Foobar.  If not, see <http://www.gnu.org/licenses/>.

    Ten plik jest częścią Foobar.

    Foobar jest wolnym oprogramowaniem: możesz go rozprowadzać dalej
    i/lub modyfikować na warunkach Powszechnej Licencji Publicznej GNU,
    wydanej przez Fundację Wolnego Oprogramowania - według wersji 3 tej
    Licencji lub (według twojego wyboru) którejś z późniejszych wersji.

    Foobar rozpowszechniany jest z nadzieją, iż będzie on
    użyteczny - jednak BEZ JAKIEJKOLWIEK GWARANCJI, nawet domyślnej
    gwarancji PRZYDATNOŚCI HANDLOWEJ albo PRZYDATNOŚCI DO OKREŚLONYCH
    ZASTOSOWAŃ. W celu uzyskania bliższych informacji sięgnij do     Powszechnej Licencji Publicznej GNU.

    Z pewnością wraz z Foobar otrzymałeś też egzemplarz
    Powszechnej Licencji Publicznej GNU (GNU General Public License).
    Jeśli nie - zobacz <http://www.gnu.org/licenses/>.

Zezwolenie tej postaci powinno znaleźć się blisko początku każdego z plików źródłowych, tuż obok informacji o prawach autorskich. Jeśli stosowana jest GNU LGPL, należy przed „Powszechna” („General”) wstawić słowo „Mniejsza” („Lesser”) we wszystkich trzech miejscach. Jeśli stosowana jest GNU AGPL, należy przed „Powszechna” („General”) wstawić słowo „Affero” we wszystkich trzech miejscach.

Gdy program jest interaktywny, zwykle dobrze jest zrobić go tak, by podczas uruchamiania się wyświetlał krótkie powiadomienie o prawach autorskich i zezwoleniu na kopiowanie. Dokładniejsze informacje na ten temat znajdziecie na końcu GNU GPL.

Jeśli wydajecie program na zasadach GNU AGPL, a może interaktować z użytkownikami przez sieć, program powinien w jakiś sposób oferować tym użytkownikom swój kod źródłowy. Przykładowo, jeśli jest to aplikacja web-owa, jej interfejs może wyświetlać odnośnik „Źródło”, który prowadzi do archiwum z kodem źródłowym. GNU AGPL zezwala na wybranie metody, która pasuje do danego programu – więcej szczegółów w części 13.

Nie ma prawnego wymogu rejestrowania gdziekolwiek swoich praw autorskich – sam fakt rozprowadzenia programu powoduje objęcie go prawami autorskimi. Niemniej jednak, w Stanach Zjednoczonych warto zarejestrować swoje prawa w Amerykańskim Rejestrze Praw Autorskich (US Registry of Copyrights), gdyż wzmocni to waszą pozycję w przypadku występowania przeciw naruszającym licencję na terenie USA. W większości innych państw nie ma systemu rejestracji praw autorskich.

Jest roztropne aby poprosić swojego pracodawcę lub uczelnię, jeśli to dotyczy, aby podpisała zrzeczenie się praw autorskich do twojej pracy, aby nie mogli później się o te prawa ubiegać. Poniżej jest przykładowe zrzeczenie; zmieńcie tylko nazwy i opis programu:

Yoyodyne, Inc., niniejszym zrzeka się praw autorskich w programie „Gnomovision” (który podaje piłki kompilatorom) napisanym przez Jana Hakera.

<podpis Moe Ghoul>, 1 April 1989
Moe Ghoul, President of Vice

Chcielibyśmy wymienić wszystkie wolne programy w Free Software Directory, w tym wszystkie programy wydane na licencji GPL (dowolna wersja). Zobaczcie stronę skorowidzu aby się dowiedzieć więcej i aby wypełnić podanie.

Istnieje również możliwość nadania programowi statusu pakietu GNU, uczynienia go częścią Projektu GNU (to znaczy, jeśli program nam się spodoba – musimy go najpierw obejrzeć i zdecydować). Gdybyście byli zainteresowani przyłączeniem się w ten sposób do Projektu GNU, prosimy zobaczcie GNU software evaluation page aby się dowiedzieć więcej i odpowiedzieć na krótki kwestionariusz.

Możecie użyć dowolnej z naszych licencji nawet jeśli wasz program nie jest pakietem GNU; mamy nadzieję, że tak zrobicie. Są dostępne dla wszystkich. Jeśli chcecie zareklamować fakt użycia konkretnej licencji, możecie użyć jednego z naszych logo.